انواع سند
1248 امین ماده از قانون مدنی، سند را اینگونه تعریف می‌کند: هر آنچه در مقام دفاع، قابل استناد باشد. به عبارتی این سند است که یک مطلب را ثابت می‌کند و برای اثبات یک ادعا می‌تواند مورد استناد قرار بگیرد. در 1287 امین ماده از قانون مدنی، واژه رسمی را با کلمه سند، همجوار ساخته‌اند و تعریفی از سند رسمی ارائه نموده‌اند. بر این اساس، سند رسمی، به سندی اطلاق می‌شود که توسط ادارات و مأموران رسمی کشور، ثبت گردیده است. یکی از مهمترین فایده های سند، ثبت وقایعی است که در آن نوشته شده است. به طور کلی دو دسته سند مالکیت وجود دارد: 1_ سند رسمی 2_ سند عادی
بیشتر بخوانید: آیا امید به ارزان شدن قیمت ویلا در شمال است؟!
سند رسمی چیست؟
اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر ماموران رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند، جزو سند رسمی است.
انواع سند رسمی
- سند شش دانگ یا سند تک برگ
- سند مشاع
- سند جنگل جلگه ای
- سند شورائی
1) سند شش دانگ یا سند تک برگ
سند شش دانگ و تک برگ کامل ترین و معتبرترین نوع سند می باشد. منظور از سند عرصه، سند زمین بوده و منظور از سند اعیان، سند ساختمان یا بنا می باشد. سند شش دانگ می تواند به صورت سند تک برگ و یا سند دفترچه ای یا همان منگوله دار باشد. سند دفترچه ای هم در هنگام انتقال سند و یا قبل آن هم می تواند به سند تک برگ تبدیل شود. سند شش دانگ به مالکیت تمام و کمال اشاره دارد؛ به عبارتی زمانی که نام سند شش دانگ مطرح می‌شود، مقصود سندی است که تماما به نام یک شخص می‌باشد و فرد دیگری در مالکیت آن ملک، شریک نیست. واژه شش دانگ به معنای شش جهت است و این گونه برداشت می‌شود که تمام جهات یک ملک از شمال و جنوب تا غرب و شرق و بالا و پایین ملک را در بر می‌گیرد و فرد دیگری در این ملک سهم و نقشی ندارد.
بیشتر بخوانید: مبایعه نامه چیست؟ تعریف بندهای مبایعه نامه و نکات مهم آن
2) سند مشاع:
در سند مشاع شما ملک را به صورت سهمی از کل سند خریداری می نمایید. بعنوان مثال سند کل یک زمین 2000 متر مربع می باشد و شما یک قطعه تفکیکی به اندازه 500 متر مربع از آن خریداری می کنید. سند تک برگ مشاع بصورت 500 قدرالسهم از 2000 متر سند کلی به نام شما می گردد. یکی از نگرانی هایی که بعضی از مشتریان در رابطه با این نوع سند دارند، این است که می گویند وقتی سند به صورت مشاع یا قدرالسهم باشد دقیقا موقعیت جغرافیایی ملک مشخص نیست، که البته این موضوع جای نگرانی ندارد چرا که بیشتر زمین های شمال، سند آنها به این صورت می باشد و شما می توانید قبل از اینکه سند را به نام خود بنمایید ابتدا ملک را قولنامه نمایید و کلیه مشخصات جغرافیایی ملک مد نظر را توضیح دهید و نقشه تفکیکی ملک را هم دریافت نمایید و شماره پلاک زمین یا ویلای مورد نظر را هم در قولنامه ذکر نمایید و سپس اقدام به انتقال سند نمایید.
3) سند جنگل جلگه ای
این نوع از سند را ممکن است خیلی شنیده باشید و اکثر شهرک های برند، زیبا و پای جنگل، شهرک هایی با سند جنگل جلگه ای می باشند. اخیرا قانون، اجازه تفکیک زمین های جنگل جلگه ای بزرگ را نمی دهد و برای شهرک سازی این نوع از زمین ها مشکلاتی وجود دارد. ولی شهرک هایی که قبلا اجازه تفکیک گرفته بودند برای ساخت و ساز در آن مشکلی ندارند. فرق زمین با سند جنگل جلگه ای و زمین های دیگر این است که مجوز ساخت و یا پایان کار جهت ساخت، به آنها تعلق نمی گیرد.
4) سند شورایی
سند شورایی عبارتی است که احتمالا بیش از هر نوع سند دیگری با آن مواجه بودید و بیشتر در شمال کشور این عبارت رایج می باشد. البته اصطلاحا به عنوان سند شورایی تلقی می شود و تعریف دقیق آن به شرح زیر می باشد. در واقع پس از انتخاب ویلا و یا زمین و نوشتن قولنامه در املاک مورد نظر و اخذ کد رهگیری از املاک، قولنامه یا قرارداد خرید یا فروش ملک را به دفتر دهیاری و شورای اسلامی روستای مدنظری که ملک در آن واقع شده، جهت مهر دهیاری و امضای اعضای شورای آن محل انتقال می دهید و بابت این مسئله ۱% از کل ثمن معامله را دفتر شورا و دهیاری از شما گرفته و به تایید می رساند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با نحوه شرایط خرید زمین در شمال کشور
سند عادی چیست؟
هرگاه سند بوسیله یکی از ماموران رسمی تنظیم اسناد تهیه شده، اما مامور صلاحیت تنظیم آن سند را نداشته باشد و یا رعایت ترتیبات مقرره قانونی را در تنظیم سند نکرده باشد، سند ذکرشده در صورتیکه دارای مهر و امضاء طرفین باشد، سند عادی می گویند. همچنین در بسیاری از موارد، افراد برای انجام امور روزانه خود و حتی برخی معاملات ساده خود سندی عادی تنظیم می کنند. یعنی بر روی یک برگه و بدون دخالت مامور رسمی سندی تنظیم کرده و اقدام به امضاء کردن آن می کنند. چنین اسنادی نیز جزء اسناد عادی محسوب می شوند. کابردی ترین نوع سند عادی، سند قولنامه ای می باشد.
مزایای اسناد رسمی نسبت به اسناد عادی
- برای سند رسمی می‌توان بدون نیاز به حکمی از دادگستری، از همان دفترخانه تنظیم کننده تقاضای صدور اجراییه نموده و از طریق اجرای ثبت مفاد آن را اجرا نمود، اما برای اجرای اسناد عادی حکم دادگاه لازم است.
- تاریخ تنظیم سند رسمی هم نسبت به طرفین تنظیم کننده سند و هم نسبت به اشخاص ثالث موثر است، در صورتی که تاریخ اسناد عادی نسبت به اشخاص ثالث موثر نیست.
- اسناد عادی را از سه طریق انکار، تردید، جعل می‌توان مورد خدشه قرار داد. اما در مورد اسناد رسمی فقط ادعای جعل قابل طرح است و اظهار انکار و تردید علیه سند رسمی پذیرفته نمی‌شود و این حاکی از اعتبار بیش‌تری است، که قانون‌گذار برای سند رسمی قائل شده است.
- در صورت مفقود شدن سند رسمی تهیه رونوشت از آن به سادگی ممکن است ولی در مورد گم شدن سند عادی این‌طور نیست.
- در دعاوی که مستند به سند رسمی باشد خواهان می‌تواند بدون پرداخت خسارت احتمالی تقاضای تامین خواسته نماید و دادگاه مکلف به قبول آن است، اما در صورتی که همین دعوا مستند به سند عادی باشد خواهان مکلف است خسارتی را که ممکن است به طرف مقابل وارد آید نقدا به صندوق دادگستری واریز نماید تا تامین خواسته صادر گردد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با چگونگی سرمایه گذاری در شمال از طریق خرید زمین